The end

Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε για δύο συνεχόμενα χρόνια στο  ευρωπαϊκών προγραμμάτων (Teachers4Europe και IncludU). Η ενασχόλησή μας με θέματα με παγκόσμιο αντίκτυπο ευαισθητοποίησαν μαθητές και εκπαιδευτικούς. 

Η αξιολόγηση της πρακτικής εργασίας έχει τριπλή μορφή:  

1) αρχική (ανίχνευση πρότερης γνώσης μαθητών για τη μετανάστευσης, την οικολογική/κοινωνική διάσταση προβλήματος και την αναγκαιότητα ύπαρξης ενιαίας πολιτικής της ΕΕ),

2) διαμορφωτική (κατά τη διάρκεια) (κοινόχρηστα έγγραφα google, βιωματικές δράσεις)

3)  τελική (poster, video). 

Εφαρμόστηκαν επίσης: 

1) Συμμετοχική παρατήρηση (Participant Observation) με καταγραφή αυθόρμητων αντιδράσεων των μαθητών κατά την εφαρμογή. Η συμμετοχική παρατήρηση ήταν μία πρόσφορη τεχνική συλλογής δεδομένων αφού στόχος ήταν να ερμηνευτεί ο τρόπος που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν κάποιες καταστάσεις και πως αυτή η ερμηνεία επηρεάζει τη συμπεριφορά τους σε σχέση με τους άλλους,  

2) Αυτοαξιολογικά κείμενα (προσωπικής έκφρασης). Οι μαθητές κλήθηκαν μετά το πέρας της υλοποίησης να κάνουν μία αξιολόγηση με καταγραφή εντυπώσεων και δεύτερων σκέψεων.

Κατά τη διάρκεια των δράσεων στο πλαίσιο του προγράμματος οι μαθητές είχαν ενεργό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία με πρωταγωνιστές τους ίδιους χωρίς την ανάμειξη των οποίων δε θα μπορούσε να ολοκληρωθεί καμία δραστηριότητα και άρα κανένας μαθησιακός στόχος. Το παραγόμενο εκπαιδευτικό υλικό μπορεί να ενταχθεί αυτούσια σε κάθε είδος ψηφιακού ή όχι εκπαιδευτικού υλικού (σχέδια μαθημάτων, φύλλα εργασίας κλπ), να επιλεγούν/αποκοπούν επιμέρους περιοχές και τμήματά τους για κάθε είδους εκπαιδευτική δραστηριότητα και να αποτελέσουν καλές πρακτικές για την εκπαιδευτική κοινότητα.
Η πρακτική βοήθησε τους μαθητές να αναπτύξουν τις πέντε διαστάσεις μάθησης του 21ου αι.:
Συνεργασία, Βελτίωση γνώσεων, Επίλυση προβλημάτων– σύνδεση με τον πραγματικό κόσμο, Αυτορρύθμιση, Χρήση ΤΠΕ για τη μάθηση που είναι πλέον απαραίτητες για τους νέους. Το πρόγραμμα σύνδεσε τοπικές και παγκόσμιες διαστάσεις των θεμάτων που πραγματευόταν Ο αντίκτυπος της εκπαιδευτικής πρακτικής στους μαθητές, στο σχολείο και στην κοινότητα ήταν ενθαρρυντικός αφού επιτεύχθηκε εσωτερική δικτύωση (μαθητές/εκπαιδευτικοί/γονείς, τοπικήκοινωνία, φορείς, σχολεία), ενίσχυση των μαθησιακών/κοινωνικοποιητικών λειτουργιών τουσχολείου και περιβαλλοντικής συνείδησης.
Η καινοτομία απαιτεί πρακτική εφαρμογή ιδεών ή λύσεων στον πραγματικό κόσμο. Όταν οιμαθητές δεν έχουν την εξουσία να εφαρμόσουν τις ιδέες τους, η καινοτομία λαμβάνει χώρα μόνο αν μεταφέρουν τις ιδέες σε ανθρώπους εκτός πλαισίου τάξης που μπορούν να τις εφαρμόσουν. Οι μαθητές παρουσίασαν τις προτάσεις τους για την περιβαλλοντική μετανάστευση σε τοπικές περιβαλλοντικές ομάδες/τοπικούς εκπροσώπους, στο ραδιόφωνο, στα media.
Είναι τέλος καινοτόμα γιατί ωφελεί όχι μόνο τους μαθητές αλλά και άλλους ανθρώπους.

Our presentation

Βιβλογραφία

Abner, G., & Lahm, E. (2002). Implementation of assistive technology with students who are visually impaired: teacher readiness. Journal of Visual Impairment & Blindness, 96(2), 98–105. Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=EJ643119. 
Αλμπανάκη, Ξ. (2013). Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις του μαθήματος των Θρησκευτικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με δημιουργική αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών, Θεσσαλονίκη: Μπαρμπουνάκης.

Aronson, E. (1978). The jigsaw classroom, Oxford, England: Sage.

Bonsch, Μ. 1991, p. 26, στο: Κοσσυβάκη, Φ. (2003). Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο μετανεωτερικό σχολείο: προσδοκίες, προοπτικές, όρια: στάσεις και αντιλήψεις των εκπαιδευτικών ως προς τη διδακτική τους ετοιμότητα. Αθήνα : Gutenberg.

Brown, J. S., Collins, A. & Duguid, S. (1989). Situated cognition and the culture of learning. Educational Researcher, 18 (1), 32-42.

Brown Yoder, M. (1999). The Student WebQest, Learning & Leading With Technology, Vol. 26 (7) & Dodge, B. (1999), Some thoughts about WebQuests, San Diego State University http://webquest.sdsu.edu/about_webquests.html.

Γαβριλάκης, Κ. (2008). Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Στο: Μ. Καΐλα, Π. Φώκιαλη και Γ. Λιαράκου (επ.) (2008), Θέματα Περιβάλλοντος τοπικού ενδιαφέροντος: Γενικά θέματα περιβάλλοντος, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ρόδος. (Ειδική προσαρμογή για e-learning - Διαθέσιμο στο http://lms.nad.gr).

Γιαμάλογλου, Ε. & Χρυσαφάκη, Α. (2006). Η μουσική ως μέσον διαπολιτισμικής επικοινωνίας και άμβλυνσης της διαφορετικότητας των άλλων. Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: http://www.inpatras.com/praktika/synedrio2005/eisigiseis/giamaaloglouxrisaf aki.php

Διεθνής Οργανισμός Μεταναστεύσεως (2009). Γλωσσάριο για τη Μετανάστευση. Διεθνής Μεταναστευτική Νομοθεσία, Νο 20. Τίρανα-Αθήνα: Διεθνής Οργανισμός Μεταναστεύσεως.

Dodge, B., Some thoughts about WebQuests, San Diego State University, (1999). Available on: http://webquest.sdsu.edu/about_webquests.html, retrieved on 20/3/2016.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή, (2015). Οδηγός Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης για τον Πολίτη, Αθήνα. 

Frau-Meigs, D. (2006). Media education, A kit for teachers, students, parents and professionals. Literacy. UNESCO. Retrieved from http://scholar.google.com/scholar?hl=en&btnG=Search&q=intitle:Media+Education:+A+kit+for+teachers,+students,+parents,+and+professionals#0

Gropas and Triantafyllidou (2007). Greece. In A. Triantafyllidou and R. Gropas (Eds), European Immigration: A Sourcebook , Ashgate Publishing, pp. 141-154.

Jonassen, D. (2010). Educational Psychology and Learning Technologies. Retreived from http://web.missouri.edu/jonassend/index.html, retrieved on 20/3/2016.

Λάγιος, Β., & Δημοπούλου Ζ. (2007). Η κοινωνική προκατάληψη των Ελλήνων μαθητών απέναντι στην πολιτισμική μειονότητα των Τσιγγάνων μαθητών . Στο Γεωργογιάννης, Π. (2007) (Επιμ.) Βηματισμοί για μια αλλαγή στην εκπαίδευση: Διαπολιτισμική Κοινωνική Ψυχολογία και Έρευνα, Τόμος 5^ος . Πάτρα: Αυτοέκδοση σσ. 177-196.

Lave, J. & Wenger, E. (1991). Situated learning. Legitimate peripheral participation. Cambridge: University of Cambridge Press.

Λιαράκου, Γ. και Φλογαΐτη, Ε. (2007). Από την περιβαλλοντική εκπαίδευση στην εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη: Προβληματισμοί, τάσεις και προτάσεις. Αθήνα: Νήσος.

Λιαράκου, Γ. Φλογαΐτη, Ε. (2009). Το ζήτημα των αξιών στην εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία. Στο Ε. Θεοδωροπούλου, Μ. Καΐλα, M. Bonnett, C. Larrere (Επ) Περιβαλλοντική Ηθική: Από την έρευνα και τη θεωρία στην εφαρμογή (241-258), Αθήνα: Ατραπός.

Ματσαγγούρας Ηλίας, 2002, Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση, Αθήνα.

Patrologia Graeca.

π. Βασιλείου Καλλιακμάνη, «Το αίτημα της κοινωνικής αλληλεγγύης προς τους μετανάστες», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Τμ. Θεολογίας, Νέα Σειρά), 17 (2007-2008), σ. 105-115.

Randall A., Salsbury J. and White Z. (2014), Moving Stories. The voices of people who move in the context of environmental change, Climate Outreach and Information Network, Oxford.

ΥΠΕΠΘ, (2002). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών, 2002, Αθήνα, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Φλογαΐτη, Ε. (2006). Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα (2011 Πεδίο).

Χριστοδουλίδης Θεόδωρος, (2001). Από την Ευρωπαϊκή ιδέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Αθήνα , εκδ. Ι. Σιδέρης.

Volsk, D., (1975). Methodologies on environmental education. In The state of the art papers on environmental education, International workshop in environmental education by Unesco 13R25 October 1975, Belgrade, Yugoslavia

Δικτυογραφία

Animated video about environmental migration:      https://www.youtube.com/watch?v=gfl568LxH6o. 

Atlas of Environmental Migration, IOM, 2016: https://environmentalmigration.iom.int/sites/default/files/01-AtlasMigration-ta%CC%80p-18MARSWEB.pdf.

Βικιπαίδεια - Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: https://el.wikipedia.org/

Climate and migration coalition, 2016: http://climatemigration.org.uk/infographic-exploring-evidence-forthe-climate-change-and-conflict-connection/.

Concord 2016, Myths about migration and development, http://concordeurope.org/wpcontent/uploads/2016/04/10myths_migration_development_EN_newversion.pdf?43b376.

Εκπαιδευτική Δράση IncludU: http://includu.eu/el/

Εκπαιδευτική Δράση SAME WORLD: http://www.sameworld.eu/el/ και εκπαιδευτική  πλατφόρμα Edu-kit SAME WORLD edu-kit.sameworld.eu και ψηφιακό υλικό για την περιβαλλοντική μετανάστευση: 1. Γαβριλάκης Κ., Περιβαλλοντική - Κλιματική Μετανάστευση: ένα σύνθετο περιβαλλοντικό-κοινωνικό φαινόμενο, 2. Γαβριλάκης Κ., Λιαράκου Γ. Περιβαλλοντική - Κλιματική Μετανάστευση: χαρακτηριστικές περιπτώσεις, 3. Λιαράκου Γ., Η περιβαλλοντική - κλιματική μετανάστευση μέσα από το πρίσμα της Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία, 4. Gavrilakis C., Kosk A., Kraševec M., Vernik M. S., Περιβαλλοντική μετανάστευση και κλιματική αλλαγή)

Εκπαιδευτική Δράση Teachers4Εurope: http://www.teachers4europe.gr

Environmental justice foundation, video Climate change and human rights: http://ejfoundation.org/video/climate-change-and-human-rights.

Ευρωπαϊκή Ένωση: http://europa.eu/

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: http://www.europarl.europa.eu/

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: http://www.youtube.com

Global Estimates 2014, People displaced by disasters (Norwegian Refugee council): http://www.internaldisplacement.org/assets/publications/2014/201409-global-estimates2.pdf.

How to understand the power of migration? The AMITIE project: https://www.youtube.com/watch?v=L1Ya7ZuYGr4.

Ινστιτούτο Έρευνας & Κατάρτισης Ευρωπαϊκών Θεμάτων - Ι.Ε.Κ.Ε.Θ – Προσομοιώσεις: http://www.irtea.gr

International Organization for Migration, World map of migration, http://www.iom.int/world-migration International Organization for Migration – Environmental Migration Portal: https://environmentalmigration.iom.int/

IOM Outlook on migration, environment and climate change, 2014: http://publications.iom.int/system/files/pdf/mecc_outlook.pdf.

Map of world migration, IOM, https://www.iom.int/world-migration. 

Observatory against environmental injustice, http://youth4ej.sameworld.eu/

United Nations 2016, http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/index.shtml.

United Nations Migration Report 2015, http://www.un.org/en/development/desa/population/migration/publications/migrationreport/docs/Migrat ionReport2015_Highlights.pdf. 

United Nations, Transforming our world, THE 2030 AGENDA FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT, available at: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/21252030%20Agenda%20for%20Sustainabl e%20Development%20web.pdf.

University of Oxford, 2011, Protecting environmentally displaced people Developing the capacity of legal and normative frameworks; available online at http://www.rsc.ox.ac.uk/files/publications/other/rrprotecting-environmentally-displaced-people-2011.pdf.

Warner, K., Afifi, T., Kälin, W., Leckie, S., Ferris, B., Martin, S.F. and Wrathall, D. (2013). Changing climates, moving people: framing migration, displacement and planned relocation . Policy Brief No. 8. Bonn: UNU-EHS. Available at: https://collections.unu.edu/eserv/UNU:1837/pdf11213.pdf

Φωτόδεντρο, http://photodentro.edu.gr/

Ψηφιακό Σχολείο, Βιβλία μαθητή και εκπαιδευτικού για την Πολιτική Παιδεία, Α΄-Β΄ Λυκείου, Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών, Β΄ Λυκείου Ο.Π.Α.Σ.: http://digitalschool.minedu.gov.gr

Zetter, R. and J. Morrissey, Environmental stress, displacement and the challenge of rights protection (Forced Migration Review):  http://www.fmreview.org/crisis/zetter-morrissey.html.